اعتراض به رأی تشخیص قطعی مالیاتی، از راهکارهای مؤثر برای تغییر میزان مالیات است. اداره امور مالیاتی، میزان مالیات را در برگ تشخیص مالیات به مودیان ابلاغ میکند. پس از آن مودیان میتوانند در صورت مغایرت مالیات با درآمد خود، نسبت به آن کاهش آن اعتراض کنند و در این راستا با یک وکیل مالیاتی مشورت نمایند. .

مالیاتهای قطعی چگونه تعیین میشوند؟
مالیات، یکی از مهمترین شیوههای کسب درآمد دولتها است؛ ازاینجهت بهمنظور تعیین نرخ دقیق مالیات متناسب با درآمد هر فرد، اداره امور مالیاتی تأسیس شد. اداره امور مالیاتی مطابق با قانون مالیاتی کشور و همچنین پس از بررسی عملکرد مودیان مالیاتی، میزان مالیات انحصاری را برای آنها تعیین میکند. پس از آن، تمام جزئیات مالیات مودیان مالیاتی در برگهای به نام برگ تشخیص قطعی مالیاتی به مودیان ابلاغ میشود. مودیان پس از دریافت برگ تشخیص مالیاتی باید نسبت به پرداخت مالیات ذکر شده اقدام کنند.
البته در برخی شرایط ممکن است که مودیان با مبلغ مالیات ذکر شده توسط اداره امور مالیاتی، مخالف باشند. در این صورت اداره مالیاتی، مدتزمان محدودی را برای اعتراض مودیان به برگ تشخیص مالیاتی در نظر گرفته است. در صورت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، پرونده مالیاتی تشکیل خواهد شد و هیئت تجدیدنظر پس از بررسی مجدد برگ تشخیص مالیاتی، حکم نهایی را صادر میکند.
برگ تشخیص مالیات حقوقی؛ نمایانگر مبلغ نهایی مالیات
برگ تشخیص مالیاتی، از مهمترین اسناد اداره امور مالیاتی کشور است که در آن، نتیجه محاسبات مالیاتی و ارزیابی مودیان قابلمشاهده خواهد بود. این برگ با عنوان برگ ارزیابی عمومی مالیاتی نیز شناخته میشود. مودیان باید ۴ ماه پس از پایان سال مالیاتی، اظهارنامه خود را به اداره امور مالیاتی ارسال کنند. اداره امور مالیاتی نیز به مدت یک سال فرصت دارد تا اظهارنامه مذکور را بررسی کرده و سه ماه پس از آن، برگ تشخیص مالیات را برای مودیان ابلاغ کند.
برگ تشخیص مالیاتی متناسب با هر نوع مالیات بهصورت مجزا ارائه میشود و انواع مختلفی دارد. از انواع رایج برگ تشخیص مالیاتی، برگ تشخیص مالیات حقوق است. این برگ تشخیص، متناسب با میزان حقوق مودیان صادر میگردد. درصورتیکه مودیان در زمان مقرر نسبت به پرداخت مالیات حقوق اقدام نکنند و یا مبلغ کمتری را پرداخت کنند، اداره امور مالیاتی برگ تشخیص مالیات حقوق را به همراه جریمه صادر خواهد کرد.

در چه صورت برگ تشخیص مالیات تکلیفی ابلاغ میشود؟
یکی دیگر از انواع برگهای تشخیص مالیاتی را میتوان برگ تشخیص مالیات تکلیفی دانست. این نوع برگ تشخیص در صورت نبود اعتراض مودیان نسبت به مبلغ مالیات ذکر شده، صادر میشود. در واقع اگر مودیان نسبت به برگ تشخیص مالیاتی اعتراضی داشته باشند، باید در یک بازه زمانی ۳۰ روزه پس از ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی، اعتراض خود را ثبت کنند.
درصورتیکه مودیان در بازه زمانی مشخص شده اعتراضی نکنند، برگ تشخیص مالیات آنها قطعی خواهد شد و هیچگونه تغییری در آن ایجاد نمیشود. لازم به ذکر است که ثبت اعتراض پس از پایان مهلت ذکر شده، بیاعتبار است. ازاینجهت حکم اولیه هیئت مالیاتی لازمالاجرا خواهد بود.
صدور برگ تشخیص مالیات عملکرد و نحوه پرداخت آن
برگ تشخیص مالیات عملکرد، از دیگر انواع برگ تشخیص مالیاتی است که در صورت جریمه مودیان صادر میشود. پس از این که مودیان اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره مالیاتی تقدیم کردند، مسئولان مربوطه میزان درآمد ذکر شده در اظهارنامه را با معاملات فصلی مودیان مقایسه میکنند. درصورتیکه درآمدهای ذکر شده با یکدیگر مطابقت نداشته باشند، برگ تشخیص مالیات عملکرد صادر میشود. در این برگ تشخیص، مبلغ دقیق مالیات و جریمه عدم تطابق درآمد مودیان ذکر شده است.
البته درصورتیکه مودیان در مهلت زمان ذکر شده در برگ تشخیص مالیات عملکرد، مالیات مربوطه را پرداخت کنند، اداره امور مالیاتی ۴۰ درصد از جرائم مالیاتی را در نظر نخواهد گرفت. اما در شرایطی که مودیان پس از گذشت مهلت مقرر شده نیز نسبت به پرداخت مالیات اقدام نکنند، اداره امور مالیاتی با روشهای قانون، مالیات مربوطه را وصول خواهد کرد.

پروندههای مالیاتی در چه شرایطی تشکیل میشوند؟
برای حلوفصل تمامی اختلافاتی که در زمینه امور مالیاتی ایجاد میشوند، باید پرونده مالیاتی تشکیل گردد. زمانی که مودیان نسبت به پرداخت مبلغ مالیات مشخص شده در برگ تشخیص مالیات قطعی اعتراض داشته باشند، باید به مراجع ذیصلاح مراجعه کنند. در مراجع ذیصلاح، پرونده مالیاتی تشکیل داده میشود و مودیان میتوانند از طریق مراکز خصوصی، آن را پیگیری کنند.
لازم به ذکر است که پروندههای مالیاتی به مراجع قضایی ارجاع داده نمیشوند. پروندههای مالیاتی در ابتدا باید از طریق مراحل اداری پیگیری شوند. درصورتیکه در این مرحله حلوفصلی صورت نگیرد، پرونده مالیاتی به هیئتهای تجدیدنظر ارجاع میشود. در این مرحله هیئت بدوی با درنظرگرفتن تمامی جوانب، حکم قطعی را صادر میکند.
رای تشخیص قطعی مالیاتی و اعتراض به آن
حکمی که پس از اعتراض مودیان توسط هیئت بدوی یا هیئت تجدیدنظر صادر میشود، رای تشخیص قطعی مالیات نام دارد. ازآنجاییکه این حکم قطعی است، لازمالاجرا نیز خواهد بود. اما اداره امور مالیاتی قانونی را برای اعتراض به این حکم قطعی در اختیار مودیان قرار داده است.
در این شرایط، شورایعالی مالیاتی مسئول بررسی اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی خواهد بود. مودیان و اداره امور مالیاتی برای اعتراض بهحکم قطعی هیئت تجدیدنظر اختلافات مالیاتی، تنها یک ماه فرصت دارند. طرفین در این یک ماه باید درخواست اعتراض مجدد خود را به مراجع ذیصلاح ارائه دهند.

در چه شرایطی میتوان به رای تشخیص قطعی مالیاتی اعتراض کرد؟
برای اینکه هیئت تجدیدنظر اختلافات مالیاتی یا شورایعالی مالیاتی، اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی را بررسی کنند، باید شرایط مخصوصی رعایت شود. در واقع مودیان موظف هستند که اعتراض خود را با شرایط از پیش تعیین شده توسط اداره مالیاتی، به مراجع ذیصلاح ارائه دهند. شرایط اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی به طور دقیق در ماده 238 قانون مالیاتهای مستقیم ذکر شده است.
مطابق با این ماده قانونی، یکی از مهمترین شرایط اعتراض به رای تشخیص مالیاتی، بازه زمانی اعتراض است. مودیان پس از دریافت برگ تشخیص مالیاتی، تنها ۳۰ روز فرصت دارند تا اعتراض خود را ثبت کنند. در شرایطی که مودیان در مهلت زمان مربوطه اعتراض خود را ثبت نکنند، حکم مالیاتی قطعی خواهد شد. علاوه بر این، اعتراض مودیان باید بهصورت کتبی به مراجعه ذیصلاح ارائه شود. در واقع هرگونه اعتراض به شیوههای غیر کتبی، فاقد اعتبار است.
پس از اتمام مهلت اعتراض برگ تشخیص مالیاتی چه اتفاقی میافتد؟
درصورتیکه مدتزمان اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی به اتمام برسد و مودیان اعتراض خود را ثبت نکنند، ممکن است دو حالت اتفاق بیفتد. نخستین حالت زمانی اتفاق میافتد که برگ تشخیص مالیاتی بهصورت واقعی صادر شده باشد.
در این شرایط مطابق با ماده 239 قانون مالیات مستقیم، پس از مهلت ذکر شده اعتراضی وارد نخواهد بود و حکم مالیاتی قطعی میشود. حالت دیگر مربوط به زمانی است که برگ تشخیص مالیاتی بهصورت قانونی صادر شود. در این حالت مطابق با تبصره ماده 239 قانون مالیات مستقیم هیئت تجدیدنظر، مودیان را معترض بهحساب میآورد و پرونده را از تمام جوانب بررسی میکند.
لازم به ذکر است که در حالت دوم، حتی اگر مودیان نسبت به برگ تشخیص مالیاتی اعتراضی نداشته باشند، پرونده مالیاتی آنها به هیئت حل اختلافات داده میشود. در این شرایط اگر مودیان اعتراضی داشته باشند، میتوانند بهراحتی اعتراض خود را ثبت کنند.
اما اگر اعتراضی نداشته باشند تنها در یک صورت میتوان پرونده را مختومه اعلام کرد. جهت تحقق این امر، لازم است تا مودیان نامه تمکین به برگ تشخیص قطعی مالیاتی را به اداره مالیاتی ارائه دهند. نامه تمکین، به معنای پذیرش کامل برگ تشخیص قطعی مالیات خواهد بود و در این صورت پرونده مالیاتی خاتمه مییابد.

نحوه برخورد اداره مالیاتی با اعتراضکنندگان برگ تشخیص قطعی مالیاتی
زمانی که مودیان پس از ارائه اظهارنامه مالیاتی و دریافت برگ تشخیص مالیاتی، نسبت به آن اعتراض داشته باشند، ابتدا باید اعتراض خود را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند؛ به همین منظور سامانهای جهت ثبت اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی تشکیل شده است. پس از ثبت اعتراض مودیان در این سامانه، سه حالت کلی رخ میدهد. نخستین حالت زمانی است که اداره مالیاتی و مودی، نسبت به تغییر مالیات موافق باشند. در این شرایط رئیس اداره امور مالیاتی و مودی موافقت خود را با ثبت امضاهای مربوطه نشان میدهند.
پس از آن اداره مالیاتی باید ظرف ۱۰ روز، برگ تشخیص مالیاتی جدیدی را به مودی ابلاغ کند. حالت دوم مربوط به زمانی است که اداره مالیاتی با تغییر برگ تشخیص مالیات موافق نباشد و مودی نیز اعتراض خود را پس بگیرد. در این شرایط برگ تشخیص مالیاتی ظرف مدت ۱۰ روز توسط اداره امور مالیات قطعی میشود. در نهایت اگر اداره مالیاتی با اعتراض مودی موافقت نکند و مودی نیز با نظر اداره مالیاتی موافق نباشد، پرونده مالیاتی ظرف مدت ۵ روز باید به هیئت بدوی و شورایعالی ارجاع شود.
اعتراض به برگ تشخیص قطعی مالیاتی را چگونه ثبت کنیم؟
مواد 238 و 216 و 251 قانون مالیاتهای مستقیم، مراحل ثبت اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی را ذکر کردهاند. مطابق با این مواد، مودیان باید در مدتزمان مقرر شده اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند.
پس از آن اگر مودیان با مالیات تعیین شده در برگ تشخیص مالیات موافق نبودند، میتوانند ظرف مدت ۳۰ روز اعتراض خود را ثبت کنند. توجه داشته باشید که اعتراض مودیان بدون ارائه مدارک و مستندات مربوطه، اعتباری نخواهد داشت. در ادامه مراحل ثبت اعتراض به برگ تشخیص قطعی مالیات را بهصورت جداگانه بررسی میکنیم.

مرحله اول؛ ثبت اعتراض توسط مودی
مطابق با ماده 251 قانون مالیات مستقیم، مودیان و اداره امور مالیاتی میتوانند به دلیل نقض قوانین و مقررات از یکدیگر شکایت کنند. مودیان برای ثبت اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی باید وارد سامانه ثبت شکایات و اختلافات مالیاتی شوند. در این سامانه با دو برگ اعتراض روبرو خواهید شد که یکی از آنها مربوط به برگه ارزیابی است و دیگری به برگه ابلاغیه هیئت تجدیدنظر مربوط میشود. پس از آن باید اعتراض خود را بهصورت کتبی ثبت کنید تا در صف بررسی قرار گیرد.
مرحله دوم: بررسی مدارک و مستندات مربوط به اعتراض
مسئولین اداره امور مالیاتی مطابق با ماده 238 قانون مالیات مستقیم، مدارک و مستندات ارائه شده توسط مودیان را بررسی میکنند. درصورتیکه مدارک اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی مورد تأیید رئیس امور مالیاتی قرار گیرد، اعتراض بهصورت قانونی ثبت خواهد شد و به امضا رئیس مالیاتی میرسد. پس از آن برگ تشخیص مالیات جدیدی به مودی معترض ابلاغ میشود. درصورتیکه مدارک و اسناد جهتپذیرش اعتراض کافی نباشد، مسئولین مالیاتی اعتراض مودی را به مراجع بالاتر ارسال خواهند کرد.

مرحله سوم؛ خاتمه یافتن پرونده
مرحله آخر اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی، مربوط به خاتمه یافتن پرونده مالیاتی است. درصورتیکه اختلاف بین مودی و اداره امور مالیاتی توسط هیئت بدوی برطرف شود، پرونده مختومه اعلام خواهد شد. البته در برخی شرایط جهت خاتمه یافتن پرونده مالیاتی، لازم است تا مودی مبلغ ذکر شده در برگ تشخیص قطعی مالیات را به طور کامل پرداخت کند.
برای ثبت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی چه مدارکی باید ارائه دهیم؟
مودیان جهت ثبت اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی، باید مدارک مخصوصی را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند. نخستین مدرک مربوط به کارت شناسایی یا کارت ملی شخص حقیقی است. شخص حقیقی همچنین باید شکایتنامه خود را بهعنوان مدرک ارائه دهد. پس از آن نماینده شخص حقوقی نیز باید نسبت به تنظیم و تکمیل شکایتنامه اقدام کند. شکایتنامه شخص حقوق باید دارای تصویر روزنامه رسمی باشد و مهر شرکت مربوطه نیز در آن مشاهده شود.
درصورتیکه شکایتنامه توسط وکیل شخص حقیقی و حقوقی تکمیل شود، باید مدارکی نظیر کارت ملی وکیل، تصویر وکالتنامه و فیش واریزی حق تمبر وکیل نیز به اداره امور مالیاتی ارائه گردد. تصویر واضح رای تشخیص اداره مالیاتی نیز، از دیگر مدارک مربوطه جهت اعتراض مودی است. توجه داشته باشید که تاریخ صدور رای تشخیص و مهلت اعتراض آن باید به طور دقیق در تصویر مشخص باشد.
مهلت ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی و مهلت اعتراض به آن
برگ تشخیص مالیاتی باید به آخرین آدرسی که مودی در اظهارنامه خود ثبت کرده است، ارسال شود. البته مودیان میتوانند به سامانه رسیدگی و شکایات مالیاتی مراجعه کرده و برگ تشخیص مالیاتی را بهصورت آنلاین مشاهده کنند. اداره امور مالیاتی برگ تشخیص مالیاتی را به مأمورین مربوطه تحویل میدهد. مأمور مالیاتی نیز باید ظرف مدت ۲ روز، برگ تشخیص را به مودی ابلاغ کند. همانطور که در مطالب پیشین ذکر شد، مودیان ۴ ماه پس از سال مالیاتی باید اظهارنامه خود را به اداره امور مالیاتی ارسال کنند.
اداره امور مالیاتی نیز حداکثر ظرف مدت یک سال باید برگ تشخیص را به مودیان ابلاغ کند. مودیان پس از مشاهده تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی، حداکثر یک ماه فرصت دارند تا نسبت به مبلغ مالیات اعتراض کنند. پس از اتمام مهلت اعتراض، برگ تشخیص مالیاتی، قطعی میشود و تنها در شرایطی که بهصورت قانونی ابلاغ شده باشد، میتوان به آن اعتراض کرد.

نامه اعتراض به برگ تشخیص قطعی مالیات چه ویژگی باید داشته باشد؟
نامههایی که با عنوان اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی به اداره امور مالیاتی ارائه میشوند، باید ویژگیهای خاصی داشته باشند. نخستین ویژگی آنها، شماره برگ تشخیص است. شماره برگ، به ممیز مالیاتی کمک میکند تا بتواند سریعتر به پرونده مالیاتی مودی دسترسی پیدا کند.
دومین ویژگی، الزام به تاریخدار بودن برگ تشخیص است. اگر برگ تشخیص فاقد تاریخ باشد، مهلت زمان اعتراض نیز مشخص نخواهد بود. ثبتنام اداره دارایی و سایر اطلاعات آن در برگ تشخیص الزامی است. در برگ تشخیص باید آدرس اداره دارایی، شمارهتلفن و … به طور دقیق ذکر شود.
علاوه بر اینها، برگ تشخیص بدون مشخصات مودی و نوع فعالیت او، بیاعتبار است؛ ازاینجهت حتماً مشخصات شناسایی مودی، شماره اقتصادی و سایر جزئیات مربوطه را در نامه اعتراض ذکر کنید. زیادهگویی در نامه اعتراض تأثیر مثبت آن را از بین میبرد؛ ازاینجهت نامه اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی را بهصورت خلاصه ثبت کنید. لحن نامه اعتراض باید رسمی باشد و از بکار بردن الفاظ عامیانه در آن بپرهیزید. همچنین جهت تأثیرگذاری بیشتر نامه اعتراض میتوانید از وکلای فعال در این زمینه کمک بگیرید.
هرمس؛ بهترین مشاور حقوقی برای اعتراض به برگ تشخیص قطعی مالیات
کمکگرفتن از یک مؤسسه حقوقی معتبر در زمینه اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی، میتواند گامی مؤثر در جهت تغییر نظر هیئت بدوی به نفع شما باشد. به این نکته توجه داشته باشید که فراهمکردن بستری برای اعتراضهای مالیاتی، بهمنظور پذیرش نظر مودیان و پیروزی در پرونده نیست. بلکه برای ثبت اعتراض و تشکیل پروندههای مالیاتی، مسیری طولانی را باید پیمود.
ازاینجهت برای پیمودن این مسیر سخت و دشوار، بهتر است که از متخصصین مربوطه کمک بگیرید. هرمس، جامعترین وبسایت حقوقی در ایران است که مودیان را در مسیر پر پیچوخم ثبت اعتراض به برگهای تشخیص مالیاتی راهنمایی میکند. وکلای باتجربه رامان بهصورت آنلاین و تنها با دریافت هزینهای مقرونبهصرفه، کوتاهترین مسیر را برای پیروزی در پروندههای مالیاتی و حقوقی در اختیار شما قرار خواهند داد.
نتیجهگیری
تنها راهی که مودیان میتوانند مبلغ تعیین شده مالیات در برگ تشخیص قطعی مالیات تغییر دهند، اعتراض به رای تشخیص قطعی مالیاتی است. مودیان در صورت اعتراض به مالیاتهای سنگین، میتوانند اعتراض خود را در سامانه شکایات و اختلافات مالیاتی ثبت كنند. در این شرایط بهرهمندی از خدمات مشاوران و وکلای حرفهای رامان، میتواند یاریرسان شما در امور مالیاتی باشد. جهت ارتباط با وکلای حرفهای رامان، به وبسایت این مؤسسه حقوقی مراجعه کنید.