مجازات ضرب و جرح عمدی مطلبی است که در این مقاله به آن پرداخته ایم. ضرب و جرح دو حالت دارد؛ یا عمدی است و یا غیر عمدی. بیشتر پرونده‌ها در این زمینه مربوط به ضرب و جرح عمدی هستند که به دلیل خشونت درونی یا انگیزه انتقام انجام می‌شود. بر اساس قانون ضرب و جرح عمدی، جرم به شمار می‌رود و دارای مجازات است. لازم به ذکر است که ضرب و جرح عمدی می‌تواند به شکل‌های مختلفی مانند نقص عضو، آسیب جسمی و حتی قتل انجام شود. نکته مهمی که وجود دارد این است که هر شکل از ضرب و جرح حکم مجازات مخصوص به خود را دارد. با ما همراه باشید تا به بررسی مجازات ضرب و جرح عمدی و احکام آن وچگونگی مشورت با یک وکیل کیفری متبحر در خصوص ضرب و جرح بپردازیم.

ضرب و جرح عمدی چه معنایی دارد؟

ضرب و جرح در واقع جرمی است که در آن فردی به‌وسیله یک جسم یا سلاح سرد و گرم به فردی دیگر حمل می‌کند. در نتیجه آن فرد آسیب می‌بیند. چنین جرمی بیشتر به دلیل خشم و خشونت درونی افراد انجام می‌شود. البته در بسیاری از موارد نیز فرد ضارب با انگیزه انتقام اقدام به ضرب و جرح فردی دیگر می‌کند. باید بدانید که واژه ضرب به معنای کوبیدن و زدن بوده و در اصطلاح حقوقی به صدمات و آسیب‌های بدون جراحت و خونریزی اطلاق می‌شود.

از جمله مصادیق ضرب می‌توان به تورم، کبودی، خون‌مردگی، پیچ‌خوردگی مفاصل و موارد دیگر اشاره کرد. باید اشاره کرد که ضرب می‌تواند به‌وسیله یک جسم خارجی مانند میله و چوب یا قدرت بدنی فرد ضارب انجام شود. اما جرح به معنی زخمی کردن یا وارد کردن جراحت است. در واقع جرح به این معنی است که فرد ضارب با وارد کردن ضربه باعث پارگی و جراحت در بدن فرد دیگر می‌شود. لازم به ذکر است که جرح می‌تواند به شکستگی یا قطع عضو، بریدگی و حتی قتل منجر شود.

انواع ضرب و جرح عمدی را بشناسید

از نظر حقوقی و کیفری، ضرب و جرح عمدی به سه دسته تقسیم می‌شود. دسته اول ضرب و جرحی است که باعث صدماتی در بدن فرد شده که مجازات آن قصاص عضو خواهد بود. دومین دسته ضرب و جرح باعث صدماتی شده که به مجازات حبس تعزیری منجر می‌شود. دسته سوم، ضرب و جرحی است که در اثنای منازعه یعنی در حین دعوای دو نفر انجام می‌شود.

برای ضرب و جرح عمدی چه مجازاتی تعیین شده است؟

در صورتی که ضرب و جرح عمدی به قتل منجر شود، این جرم قتل عمد تلقی شده و حکم آن قصاص است. در واقع اولیای دم مقتول این امکان را دارند که درخواست قصاص دهند و بر اساس قانون، قاتل طبق حکم قصاص کشته خواهد شد. اگر ضرب و جرح عمدی باعث آسیب به بدن فرد شود، مجازات آن قصاص عضو است. یعنی دقیقا همان ضربه‌ای که به فرد مجروح وارد شده، به فرد ضارب وارد خواهد شد.

در بیشتر موارد شبیه‌سازی ضربات وارد شده دشوار و حتی غیرممکن است؛ چرا که در قصاص عضو باید تساوی رعایت شود. به عنوان مثال اگر دست چپ فرد مجروح شود، طبق قانون او تنها می‌تواند درخواست قصاص عضو در همان نقطه شکستگی را بدهد. باید اشاره کرد برای قصاص عضو شرایط دیگری وجود دارد که شمال موارد زیر می‌شود:

• یکسان بودن محل عوض مورد قصاص با عضو مجروح شده
• تساوی بین مقدار جراحت و مقدار قصاص
• منجر نشدن قصاص به نقص عضو دیگر یا مرگ فرد ضارب
• عضو سالم در برابر عضو ناسالم قابل قصاص نیست

از همین رو مرجع رسیدگی‌کننده به پرونده‌های ضرب و جرح، ضارب را به پرداخت دیه محکوم می‌کند. در بیشتر موارد مجازات ضرب و جرح عمدی منجر به صدمات جسمی، پرداخت دیه خواهد بود. باید اشاره کرد که میزان مبلغ دیه برای هر عضو متفاوت است.

ممکن است که در اثر ضرب و جرح دو نفر، یکی از آن‌ها دچار نقص عضو یا زوال عقل شود. یعنی ضارب به‌گونه‌ای ضربه وارد کند که عضوی از بدن فرد دیگر از کار افتاده یا به سر او ضربه زده و باعث زوال عقل آن فرد شود. در چنین حالتی مجازات ضرب و جرح عمدی، پرداخت دیه و تحمل حبس تعزیری خواهد بود. باید اشاره کرد که مدت حبس در این حکم بین دو تا پنج سال تعیین شده است.

مجازات ضرب و جرح عمدی با استفاده از سلاح سرد یا گرم

این امکان وجود دارد که فردی با استفاده از سلاح سرد یا گرم اقدام به ضرب و جرح فردی دیگر کند. سلاح سرد می‌تواند چاقو، قمه، شمشیر، چماق و موارد دیگر باشد و سلاح گرم در واقع همان اسلحه‌های شلیکی هستند. طبق ماده 614 قانون تعزیرات، مجازات ضرب و جرح عمدی با استفاده از سلاح سرد یا گرم 3 تا 12 ماه حبس تعزیری است. باید اشاره کرد که اهمیتی ندارد که چنین ضرب و جرحی به آسیب جسمانی منجر شود یا خیر؛ در هر صورت مجازات آن یکسان خواهد بود. جالب است بدانید در ضرب و جرح با سلاح سرد یا گرم، حتی اگر فرد مجروح شده شکایت نکند، دادگاه پرونده‌ای بدون شاکی خصوصی تشکیل می‌دهد. چرا که چنین جرمی از مصادیق برهم زدن امنیت جامعه تلقی می‌شود و جرمی عمومی به شمار می‌رود.

حکم ضرب و جرح عمدی بدون استفاده از سلاح

در بسیاری از موارد ضرب و جرح عمدی بدون استفاده از سلاح انجام می‌شود. یعنی ضارب تنها با مشت و لگد به فرد دیگر حمله کرده و از هیچ ابزاری استفاده نمی‌کند. در چنین شرایطی اگر ضرب و جرح به کبودی یا سرخی بدن فرد نشود، ضارب ملزم به پرداخت دیه نخواهد بود. اما بر اساس ماده 567 قانون مجازات اسلامی، مجازات ضرب و جرح فرد ضارب تحمل حبس تعزیری یا ضربه شلاق است. در این حکم حبس فرد محکوم شده بین 91 تا 180 روز و یا 11 تا 30 ضربه شلاق خواهد بود. باید اشاره کرد که برای تشکیل پرونده ضرب و جرح بدون سلاح، حتما باید یک شاکی خصوصی وجود داشته باشد.

مجازات ضرب و جرح در درگیری دسته‌جمعی

در برخی موارد ممکن است که در مکانی یک درگیری دسته‌جمعی شکل بگیرد. در چنین حالتی اگر درگیری به نقص عضو منجر شود، هر یک از افراد حاضر در درگیری به 6 تا 36 ماه (سه سال) حبس محکوم خواهد شد. اما اگر منازعه دسته‌جمعی تنها به آسیب جسمی مانند شکستگی یا کبودی منتهی شود، مجازات هر یک از افراد حاضر در ضرب و جرح 3 تا 12 ماه حبس تعزیری است.

پیگیری فرایند شکایت در ضرب و جرح عمدی به کمک یک وکیل مجرب

بسیاری از افرادی که درگیر ضرب و جرح عمدی شده و دچار آسیب جسمانی می‌شوند، به دنبال شکایت از ضارب و محکوم کردن او هستند. اما شکایت و تشکیل پرونده فرایندی دارد که نیازمند آگاهی از نکات حقوقی و پیچیدگی‌های آن است. بنابراین شاکی حتما باید در این زمینه با یک وکیل مشورت کند تا با مراحل شکایت از این جرم آشنا شود.

به طور کلی مراحل شکایت از ضارب به‌منظور مجازات او برای ضرب و جرح عمدی، به ترتیب زیر هستند:

• فرد آسیب‌دیده به عنوان شاکی باید برای ثبت شکایت و تشکیل پرونده با نیروی انتظامی تماس گرفته و وقایع را شرح دهد
• سپس مامور انتظامی صورت‌جلسه‌ای از وقایع نوشته و بعد پرونده ضرب و جرح را تشکیل می‌دهد
• در این مرحله پرونده به دادسرای محل وقوع جرم فرستاده می‌شود
• دادسرا موضوع شکایت، ادله، شهود و همه موارد را بررسی کرده و متهم را به دادگاه احضار می‌کند تا تحقیقات بر روی پرونده آغاز شود
• در این مرحله فرد شاکی که صدمه دیده است، باید به پزشکی قانونی مراجعه کند تا میزان آسیب وارد شده به او بررسی شود
• پس از بررسی میزان آسیب، پزشک قانونی میزان دیه را مشخص می‌کند
• نهایتا شاکی می‌تواند پس از مشورت با وکیل خود درخواست مجازات ضرب و جرح فرد ضارب را بدهد که می‌تواند حبس و پرداخت دیه باشد

نتیجه گیری

در حال حاضر به دلایل مختلفی مانند انگیزه انتقام، خشم درونی و موارد دیگر درگیری‌های منجر به ضرب و جرح، افزایش پیدا کرده است. این عمل طبق قانون جرم به شمار می‌آید و مشمول مجازات است. مجازات ضرب و جرح عمدی به میزان آسیب‌دیدگی افراد در درگیری بستگی دارد.

افراد آسیب‌دیده برای تنظیم شکایت و محکوم کردن ضارب باید اطلاعات کافی از شرایط و فرایند رسیدگی به این نوع پرونده‌ها داشته باشند. موسسه هرمس لایرز با سابقه‌ای درخشان در زمینه مشاوره و ارائه خدمات حقوقی، در شکایات شما از جرم ضرب و جرح همراه و راهنمای شما خواهد بود. ما در هرمس لایرز بهترین وکلا را به شما معرفی خواهیم کرد تا در زمینه شکایات خود از آن‌ها مشاوره دریافت کنید.