تجویز ازدواج مجدد کار آسانی نیست و نیاز به حکم دادگاه دارد. همسر اول باید رضایت کامل خود را مبنی بر وجود همسر دوم اعلام کند و این ازدواج تنها با دلایل موجه و در نظر گرفتن شرایط قانونی امکان‌پذیر است. ازدواج بدون اجازه همسر اول پیامدها و عواقب خاص خود را به دنبال دارد. در شرع مقدس اسلام مرد می‌تواند چهار زن را به صورت دائم اختیار کند و در این بین، باید توانایی مالی لازم را داشته باشد و بتواند نسبت به اجرای عدالت در بین چهار زن به درستی رفتار کند. شروطی برای این حکم وجود دارد که در این مقاله بیشتر به آن می‌پردازیم و در صورت نیاز با مشورت با یک وکیل خانواده میتوان به درستی در این خصوص اقدام نمود. پس با ما همراه باشید.

راهکارهای تجویز ازدواج مجدد

طبق ماده ۱۶ قانون که در سال ۱۳۵۳ تصویب شد، مرد تنها در شرایطی می‌تواند ضمن داشتن همسر اول به دنبال اختیار کردن همسر دیگری باشد که در ابتدا همسر اولش رضایت کامل خود را اعلام کند. عدم رضایت همسر اول، به عنوان اولین مانع برای ازدواج مجدد مرد شناخته می‌شود، البته دلایل دیگری نیز وجود دارند که بدون رضایت همسر، مرد را قادر می‌سازند که برای ازدواج مجدد اقدام کند. این دلایل عبارت‌اند از:

• عدم توانایی در انجام وظایف زناشویی

وجود برخی شرایط مانند بیماری‌های گوناگون یا وجود شرایط خاص شغلی برای زن باعث می‌شود، همسر اول در انجام وظایف زناشویی نتواند آنچنان که باید و شاید عمل کند. همین ناتوانی از جمله دلایل اصلی برای ازدواج مجدد خواهد بود.

• عدم تمکین زن

متأسفانه امروزه بسیاری از خانم ‌ها بنا به هر دلیلی از تمکین شوهر خود سرباز می‌زنند، اما بهتر است بدانند که این رفتار می‌تواند دلیلی برای ازدواج مجدد مرد باشد. عدم تمکین خانم‌ها نیز دلایل خاص خود را دارد. متأسفانه بسیار دیده می‌شود که خانم‌ها فریب حرف دوستان به ظاهر دشمن خود را می‌خورند یا حتی در فضای مجازی ظاهر زندگی دیگران را با باطن زندگی خود مقایسه کنند. همین عوامل باعث دلسردی زن و عدم تمکین وی می‌شود که در برخی مواقع، شوهر از این موضوع استفاده می‌کند و آن را به عنوان دلیل موجهی برای تجویز ازدواج مجدد بیان می‌کند.

• مبتلا بودن زن به جنون و بیماری‌های ناعلاج

شرط دیگری که وجود دارد، این است که اگر همسر اول مبتلا به جنون باشد یا بیماری ناعلاج داشته باشد که روابط زناشویی را به خطر بیندازد، با توجه به بند 6 و 5 در ماده ۸ قانون حمایت از خانواده، مرد می‌تواند به داشتن همسر دوم نیز بیاندیشد.

محکومیت به حبس زن

چنانچه زن به صورت قطعی به ۵ سال حبس یا بیشتر محکوم شود، طبق بند ۸ از ماده ۸ می‌توان این حق را به مرد داد که به زن دوم فکر کند. در چنین شرایطی، مرد می‌تواند ازدواج دوم داشته باشد و به طور مجدد تشکیل خانواده دهد.

اعتیاد زن

اعتیاد زن خود از جمله مشکلاتی است که متأسفانه روابط زناشویی را دچار مشکل می‌کند. چنانچه زنی همسر و زندگی خود را ترک کند، مرد می‌تواند ازدواج مجدد داشته باشد. اگر زن اعتیاد داشته باشد، احتمال زیادی وجود دارد که مرد به سراغ زن دوم برود تا نیازهای خود را برآورده کند.

مفقودالاثر شدن زن

همچنین مفقودالاثر یا غیب شدن زن می‌تواند به عنوان دلیلی برای ازدواج مجدد باشد. با این شرایط مرد می‌تواند با تنظیم دادخواست به دادگاه مراجعه کرده و قاضی با بررسی مدارک، حکم تجویز ازدواج مجدد را صادر کند.

ارکان تجویز ازدواج مجدد

سه رکن مهم و اساسی برای تجویز ازدواج مجدد وجود دارد. رکن اول به این قرار است که مرد باید در ابتدا سند ازدواج خود را به دادگاه ارائه دهد. رکن دوم ثابت کردن شرایطی است که به واسطه آن مرد یا وکیل قانونی او بتوانند دلیل موجهی برای ازدواج مجدد مرد بیان کنند. به هر حال شرایطی مانند رضایت همسر، بیماری و ناتوانی زن در انجام وظایف زناشویی، محکومیت به حبس زن، مفقوالاثر بودن زن و عدم تمکین او می‌توانند جزء دلایل اصلی و البته مهم برای ازدواج مجدد مرد باشند.

رکن سوم تعیین توانایی مالی مرد است. اینگونه برقراری عدالت بین همسران از لحاظ مالی برای دادگاه قابل تشخیص خواهد بود. توانایی مالی مرد موضوع بسیار مهمی است؛ چراکه تأمین نیازهای مالی خانواده جزء وظایف اصلی یک مرد به شمار می‌آید.

وظیفه دادگاه در تجویز ازدواج مجدد

براساس آنچه گفته شد، مردان در صورت داشتن همسر اول، باید برای ازدواج مجدد خود حائز شرایط خاصی باشند تا بتوانند نسبت به دریافت مجوز قانونی اقدام کنند. چنانچه مردی بدون دلایل موجه و اجازه همسر اول مجددا ازدواج کند، نمی‌تواند آن را به لحاظ قانونی ثبت کند؛ چراکه براساس بند ۵۶ قانون، دادگاه بدون دلیل مناسب و محکم شرایط ازدواج مجدد را قبول نمی‌کند.

از این رو، مرد یا وکیل قانونی باید مستندات دادخواست او را همراه با دلایل محکم برای ازدواج دوم به دادگاه ارائه دهند. دادگاه نیز تحقیقات و بررسی‌های خود را به صورت کارشناسی انجام می‌دهد؛ چراکه توانایی مالی مرد برای تأمین هزینه‌های زندگی هر دو همسر و پرداخت نفقه آن‌ها بسیار مهم است و این تحقیقات جزء وظایف اصلی دادگاه به شمار می‌آیند.  

حق و حقوق همسر اول در تجویز ازدواج مجدد

خانم ها باید بدانند که تجویز ازدواج مجدد حق و حقوق آن‌ها را ضایع نمی‌کند. حق طلاق اولین حقی است که زن می‌تواند از آن استفاده کند که متأسفانه بسیاری از خانم‌ها با این موضوع آشنایی ندارند و در این بین، مشاوره با یک کارشناس حقوق خبره می‌تواند راهگشا باشد. اگر در شروط ضمن عقد، زن حق طلاق خود را مشخص نکند، باز هم طبق ماده ۸ قانون حمایت از خانواده، در صورت ازدواج مجدد مرد حق طلاق به وی داده خواهد شد.

حتی همسر اول یا وکیل قانونی او می‌تواند کلیه حقوق مالی زن را به راحتی از همسرش مطالبه کنند. این موضوع می‌تواند شامل مهریه، نفقه و اجرت‌المثل ایام زوجیت باشد. اگر زن دیگر تمایلی به ادامه زندگی نداشته باشد؛ می‌تواند توافقی یا با دریافت بخشی از مهریه خود از مرد جدا شود.

چنانچه مرد ازدواج مجدد داشته باشد و زن عدالتی را که باید در حق وی صورت بگیرد، احساس نکند؛ می‌تواند به کمک وکیل فعال در حوزه خانواده درخواست طلاق دهد. در اینجا تنها عدالت مالی ملاک برای ازدواج مجدد نیست، بلکه از لحاظ عاطفی نیز باید عدالت در بین همسران یک مرد برقرار باشد که این موضوع به طور کامل شدنی نیست.

مجازات عدم ثبت ازدواج دوم

مردان باید بدانند که تجویز ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول و در نظر نگرفتن شرایط چه مجازاتی می‌تواند داشته باشد. شاید از نظر قانون این حرکت مرد جرم محسوب نشود و پیگرد قانونی نداشته باشد، اما ازدواج دوم به صورت قانونی ثبت نخواهد شد و بهتر است بدانند که ثبت نکردن ازدواج خود یک جرم بسیار بزرگ است و مجازات قانونی نیز به دنبال دارد.

طبق ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، چنانچه مردی ازدواج دائم، طلاق و حتی فسخ نکاح داشته باشد، اما آن را در دفاتر رسمی به ثبت نرساند یا تا 1 ماه نسبت به ثبت اقدامی نکند، قانون علاوه بر این ‌که مرد را به ثبت مجبور می‌کند، جزای نقدی درجه ۵ یا حبس تعزیری درجه ۷ را اعمال خواهد کرد.

حتی اگر دفترخانه‌ای که به صورت رسمی و با مجوز فعالیت می‌کند، بدون اجازه نسبت به ثبت ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام کند؛ طبق قانون ماده ۵۶ قانون جدید، دادگاه می‌تواند سردفتر را با محرومیت درجه ۴ و حتی عدم فعالیت مواجه کند. خانم‌های عزیز باید بدانند که چنانچه تمایل داشته باشند که همسر دوم مردی شوند، اگر ازدواج آن‌ها ثبت نشود، سرنوشت خود و حتی فرزندانی که در آینده شاید داشته باشد، کاملاً نگران‌کننده خواهد بود.

 شروط ضمن عقد

زن و شوهر بهتر است قبل از ازدواج با یک مشاور حقوقی کاربلد، دلسوز و با تجربه مشورت کنند؛ چراکه شروط ضمن عقد که برخی از افراد تنها آن را امضا می‌کنند و حتی در بسیاری از شرایط نسبت به مطالعه آن هیچ توجهی ندارند، می‌توانند حقوق افراد را در طول زندگی مشترک به راحتی پایمال کنند.

یکی از شروط که به عنوان شروط ضمن عقد از آن یاد می‌کنند، این است که چنانچه مرد بدون تشخیص دادگاه و رضایت همسر اول به دنبال تجویز ازدواج مجدد باشد، زن این وکالت را دارد که بتواند طلاق خود را بگیرد. پس لطفاً به شرط ضمن عقد بی‌توجه نباشید و آگاهانه امضا کنید.  

اجازه همسر اول در طلاق رجعی برای تجویز ازدواج مجدد

تنها طلاقی که برای تجویز ازدواج مجدد اجازه همسر اول لازم است، طلاق رجعی است؛ چراکه ممکن است مرد در دوران عده به زن رجوع کند. به همین دلیل، اگر در این دوران مرد قصد ازدواج مجدد داشته باشد، باید با توجه به شرایطی که در بالا گفته شد، عمل کند. در طلاق توافقی و طلاق بائن اجازه همسر اول نیاز نیست.

تکلیف مهریه در تجویز ازدواج مجدد

سؤالی که بسیاری از خانم‌ها از مشاورین حقوقی می‌پرسند، این است که در تجویز ازدواج مجدد آیا بعد از طلاق مهریه به زن تعلق می‌گیرد؟ توجه داشته باشید که در هر شرایطی حتی زمانی که طلاق از طرف مرد باشد، باز هم حقوق مالی زن مورد بررسی قرار می‌گیرند. چنانچه زن در این شرایط از یک وکیل ماهر و کاربلد کمک بگیرد، صد در صد با تضییع حقوق مالی خود روبرو نخواهد شد.

 قانون این موضوع را روشن کرده است که زن حتی اگر بعد از ازدواج مجدد مرد ازدواج کند و همسر دیگری هم داشته باشد، باز هم مهریه حق طبیعی اوست و مرد نباید در پرداخت مهریه کوتاهی کند. این نکته را به خاطر بسپارید که اگر زن در طی زندگی زناشویی خود درخواستی مبنی بر دریافت مهریه داشته باشد، باز هم مرد مکلف است که مهریه را بپردازد.

آیا دادگاه به جای همسر اول می تواند تصمیم بگیرد؟

در بسیاری از شرایط به خاطر عدم تمکین زن و همچنین عدم انجام صحیح وظایف در زندگی زناشویی، دادگاه می‌تواند این اجازه را به مرد بدهد که بتواند ازدواج مجدد داشته باشد. در این شرایط، بعد از مجوز دادگاه، سه مرد عاقل و البته عادل به عنوان شاهد در نظر گرفته می‌شوند و مرد باید شناسنامه و کارت ملی خود و همچنین جواب آزمایش قبل از ازدواج را به دفتر ثبت ازدواج ارائه دهد. چنانچه دادگاه تعیین کند که مرد توان تأمین خواسته‌های دو زن را دارد، قادر است مانعی برای تجویز ازدواج مجدد و ثبت آن به وجود نیاورد. اما اگر دادگاه متوجه شود که مرد توانایی مالی تأمین دو زندگی را ندارد و همسر اول وی نیز کاملاً تمکین می‌کند و وظایف خود را به درستی انجام می‌دهد، نمی‌تواند با درخواست مرد مبنی بر ازدواج مجدد موافقت کند. در حالت کلی، دادگاه تمام جوانب را بررسی کرده و سپس موافقت و مخالفت خود را اعلام می‌کند.

تجویز ازدواج مجدد در قرآن

در آیه ۱۲۹ سوره نسا این چنین آمده است که هرگز نمی‌توانید میان زنان عدالت برقرار کنید، هرچند بسیار مشتاق این کار باشید. پس بکوشید که تمامی میل و رغبت شما به سوی یکی از زنان معطوف نشود و دیگری را به صورت بلاتکلیف رها کنید. همین آیه باعث شده است تا چند همسری نیز با شرط و شروط اصلی خود انجام پذیرد و آقایان این‌گونه تصور نکنند که قانون و شرع تمام و کمال تنها به حقوق آن‌ها توجه می‌کند. همه ما به خوبی می‌دانیم که در اسلام جایگاه زن بسیار بالا است.

تجویز ازدواج مجدد و حضانت فرزند

تجویز ازدواج مجدد و تأثیر آن روی حضانت فرزندان این گونه است که حضانت فرزند تا سن 7 سالگی با مادر و بعد از 7 سالگی با پدر است. حتی اگر پدر ازدواج مجدد داشته باشد، حق حضانت را از دست نمی‌دهد. اگر زنی بعد از طلاق ازدواج مجدد داشته باشد، با توجه به ماده ۱۱۷ قانون مدنی، چنانچه پدر به دنبال سلب حضانت باشد، می‌تواند فرزند دختر یا پسر خود را از حضانت مادر خارج کند. بهتر است قبل از هر اقدامی با یک مشاور حقوقی ماهر و کاربلد در این‌ باره صحبت کنید تا با توجه به حق و حقوق خود بتوانید حضانت فرزند را آن ‌گونه که در قانون مشخص شده است، بر عهده بگیرید.  

اعتراض به رأی تجویز ازدواج مجدد

اعتراض به رأی تجویز ازدواج مجدد از 2 روش امکان‌پذیر است. اعتراض به رأی به صورت تجدید نظر زمانی است که طرفین در دادگاه حضور دارند و رأی ازدواج مجدد در حضور این افراد اعلام می‌شود اما زمانی که یکی از طرفین در دادگاه حضور ندارد، تکلیف چیست؟

 در این حالت اعتراض به رأی تجویز ازدواج مجدد به صورت واخواهی است. در شرایطی که هر یک از طرفین یا وکیل قانونی آن‌ها در دادگاه حاضر نشوند، طبیعتاً رأی به صورت غیابی صادر می‌شود و اعتراض به این رأی مهلت محدودی دارد. آن‌ها تنها 10 روز بعد از صدور رأی واخوانده می‌توانند به صورت شخصی یا از طریق وکیل، اعتراض را اعلام کند. تغییر رأی غیابی، تعلیق مجازات، تعدیل مجازات به چیز دیگر و کاهش مجازات از جمله پیامدهای اصلی اعتراض به رأی تجویز ازدواج مجدد هستند.

اهمیت مراجعه به وکیل

پروسه رسیدگی پرونده در دادگاه قطعاً کار آسانی نیست و اهمیت مراجعه به وکیل در این شرایط نیز احساس می‌شود. برای مراجعه به وکیل بررسی رزومه او را به هیچ عنوان نادیده نگیرید. هزینه پیشنهادی وکیل نیز جزء دغدغه‎های اصلی مراجعه‌کنندگان است که حدود آن باید در ابتدای امر مشخص شود.

برای تنظیم دادخواست باید به مستندات قانونی توجه شود. مشاوره تخصصی در این زمینه می‌تواند به جلوگیری از پرداخت هزینه‌های گوناگون در دادگاه منجر شود. امروزه مؤسسه‌های معتبری مشغول به فعالیت هستند که از خدمات وکلای حرفه‌ای بهره‌مند می‌شوند و شما به صورت حضوری و حتی از طریق یک سایت معتبر و آنلاین نیز می‌توانید با آن‌ها در ارتباط باشید. مشاوره حقوقی آنلاین نیز امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

این نکته را نیز در نظر بگیرید که قانون تبصره و ماده‌های گوناگونی در شرایط مختلف دارد که تنها وکلا با این ماده و تبصره‌ها آشنایی کامل دارند و می‌توانند به درستی از آن‌ها استفاده کنند. از این رو، لزوم مراجعه به وکیل را در پرونده‎های حقوقی خانوادگی به ویژه مسئله ازدواج مجدد نادیده نگیرید.

سخن پایانی

تجویز ازدواج مجدد با توجه به شرایط خاصی قابل انجام است. چنانچه مرد هیچکدام از شرایط را دارا نباشد، قطعاً ازدواج مجدد وی با مشکلات ریز و درشت بسیار زیادی روبرو خواهد شد. در این شرایط مرد یا حتی همسر اول مرد می‌توانند از وکیلی حرفه‌ای و ماهر کمک بگیرند تا پروسه دادگاه در کمترین زمان و با کمترین هزینه به اتمام برسد و حق و حقوق هیچ یک ضایع نشود.

مطرح کردن قانونی و مستدل مسئله ازدواج مجدد، اعتراض به رأیازدواج مجدد، مسئله حضانت فرزند، مجازات عدم ثبت ازدواج دوم، تکلیف حق و حقوق مالی زن و … از جمله مسائلی است که حضور وکیلی باتجربه  و ماهر را می‌طلبد. شما می‌توانید به صورت آنلاین و اینترنتی با یک وکیل ماهر و کاربلد در ارتباط باشید و روند پرونده خود را به وی بسپارید. در این صورت، نتیجه پایانی پرونده نتیجه‌ای مؤثر و البته رضایت‌بخش خواهد بود.