جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق مطلبی است که در این بخش به مطالعه آن میپردازیم. شاید تابه‌حال در مسائل حقوقی مربوط به طلاق، کلمه عده را شنیده باشید؛ اما چیز خاصی درباره آن ندانید. در واقع عده مدت زمانی است که زن نمی‌تواند بعد از حکم طلاق با فرد دیگری ازدواج کند. همچنین در سوره طلاق نیز به نگه داشتن عده پرداخته و درباره اهمیت آن می‌توانید شاهد آیه‌های گوناگونی باشید. بر اساس ماده قانونی 1151 مدت‌زمان عده سه ساعت است؛ اما اگر زن به دلیل سن‌وسال عادت ماهیانه نداشته باشد، این مدت به سه ماه افزایش پیدا می‌کند. حالا سؤال این است جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق چیست؟ در این مقاله به عده و جرم نگه نداشتن آن میپردازیم که در صورت نیاز برای گرفتن حق و حقوق طرفین، وکیل خانواده با دانستن راه و چاه میتواند کمک کننده باشد.

عده چه انواعی دارد؟

در ابتدای متن با مفهوم کلی عده آشنا شدید. حالا می‌خواهیم بگوییم که عده شکل‌های مختلفی دارد و هرکدام از آن‌ها مدت‌زمان خاصی را به خود اختصاص داده‌اند. در فهرست زیر می‌توانید شاهد انواع عده باشید.

عده وفات

از انواع عده می‌توانیم به عده وفات اشاره داشته باشیم. زن اگر می‌خواهد به زندگی مشترک خود با همسر مرحوم احترام بگذارد، باید مدتی را در عده باقی بماند. هیچ‌گونه ارتباطی بین این عده با سایر موارد وجود ندارد و تحت هر شرایطی زن موظف است نسبت به نگه داشتن آن اقدام کند. مدت‌زمان عده هنگام وفات شوهر چهار ماه و ده روز است. حتی اگر رابطه زناشویی انجام نشده باشد یا حتی زن در دوران یائسگی به سر ببرد، درهرصورت این مدت‌زمان باید حفظ شود. همچنین اگر زن باردار است، تا زمان وضع حمل باید عده را نگه دارد.

عده عقد موقت

در زمان عقد موقت اگر زن عادت ماهیانه می‌شود، باید دو بار این فرایند اتفاق بیفتد. یعنی دو بار دوران قاعدگی را مشاهده کند. درصورتی‌که زن در سنی نیست که قاعدگی را تجربه کند، عده او 45 روز خواهد بود. لازم به ذکر است اگر در دوران عقد موقت شوهر فوت شود، در آن صورت قضیه متفاوت خواهد بود و باید همانند عده وفات عمل کنید.

عده همسر مفقودالاثر

در مقاله جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق به نوع دیگری از عده می‌رسیم. گاهی اوقات مرد به مدت طولانی حضور ندارد و زن نمی‌تواند هیچ‌گونه اثری از وی پیدا کند. در این شرایط زن موظف است به دادگاه مراجعه و اعلام کند همسرش مفقودالاثر شده است.

اگر بعد از چهار سال هیچ‌گونه اثری از مرد پیدا نشد، زن این اجازه را دارد به دادگاه مراجعه کند تا صیغه طلاق برایش جاری شود. این نوع از طلاق با نام طلاق غیابی خوانده می‌شود. همچنین طلاق غیابی خود مدتی برای عده دارد که چهار ماه و ده روز است. درصورتی‌که بعد از این چهار ماه مرد برگردد، می‌تواند نسبت به رجوع به همسر خود اقدام کند.

عده زن یائسه

اگر زنی یائسه باشد، یعنی امید به بارداری نیز وجود ندارد. در این شرایط ایام حیض طلاق در او وجود نخواهد داشت؛ اما اگر در زمان یائسگی همسر آن‌ها فوت کند، باید عده شوهر مرحوم خود را حفظ کنند.

آیا می‌دانید فلسفه عده چیست و جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق چیست؟

قبل از اینکه به جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق بپردازیم، بیاید با فلسفه عده آشنا شویم. در قران کریم بارها به مسئله عده اشاره شده است؛ به همین علت نباید هیچ‌گونه شبه و شبهه‌ای دررابطه‌با آن داشته باشید. دلایل مختلفی وجود دارند که باعث می‌شوند فرد عده خود را نگه دارد. هرکدام از این دلایل اهمیت بالایی دارند و نباید نسبت به آن‌ها غافل بود. در یک نگاه کلی از دلایل نگه داشتن عده می‌توانیم به گزینه‌های زیر اشاره داشته باشیم:

جلوگیری از اختلاط نسب

مهم‌ترین دلیلی که می‌توانیم از فلسفه نگه داشتن عده نام ببریم، جلوگیری از اختلاط نسب است. ازدواج زنان به‌خاطر دلایلی همچون طلاق یا فوت همسر منحل می‌شود. زن برای اینکه بتواند از پاکی رحم خود اطمینان لازم را کسب کند، باید مدت زمانی را از ازدواج مجدد و وارد رابطه شدن دوری کند. البته لازم به ذکر است در زنان باکره، یائسه و همچنین صغیره احتمال بارداری وجود ندارد؛ ازاین‌رو برای آن‌ها عده‌ای تعریف نخواهد شد و بعد از اینکه صیغه طلاق برای آن‌ها جاری شد، می‌توانند نسبت به ازدواج مجدد اقدام کنند.

امکان رجوع مجدد

قبل از اینکه شما را با جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق بپردازیم، بد نیست با یکی دیگر از دلایل مهم آشنا شوید. گاهی اوقات ممکن است زن و شوهر دوباره به یکدیگر برگردند و زندگی زناشویی خود را شروع کنند. همچنین بعضی وقت‌ها زن و شوهر نمی‌توانند تصمیم درستی بگیرند و آگاهی کافی درباره مسائل ذکرشده ندارند.

به همین علت دادگاه به هر دو مهلت می‌دهد تا بتوانند به‌خوبی فکر کنند و در نهایت نظر غایی خود را ارائه دهند. البته لازم به ذکر است اگر طلاق از نوع بائن باشد، این فرصت به طرفین داده نمی‌شود و مرد تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند به زن رجوع کند؛ پس به این نکته مهم توجه خود را معطوف کنید.

حمایت و حفظ جنین

در اولین دلیل به شما گفتیم یکی از دلایل نگه داشتن عده اطمینان از پاکی رحم است. فرض کنید در مدت‌زمان عده زن متوجه شده باشد که باردار است و یک جنین در شکم او وجود دارد؛ اما ازدواج مجدد کرده است. در این شرایط بار روانی بسیار زیادی را تجربه خواهد کرد و این مسئله به فرزند نیز انتقال داده خواهد شد؛ در نتیجه هم سلامتی مادر و هم جنین به خطر می‌افتد؛ به همین علت می‌گویند بهتر است تا اطمینان از این موضوع نسبت به ازدواج مجدد اقدام نکنید.

احترام به شوهر فوت‌شده

این برای زمانی است که شوهر زوجه فوت شده باشد. زن برای اینکه بتواند احترام بیشتری به همسر مرحوم خود بگذارد، بهتر است تا مدتی از ازدواج مجدد صرف‌نظر کند. هرچند بسیاری از خانم‌ها به دلیل عشق و علاقه‌ای که به همسر خود داشتند، از ازدواج دوباره جلوگیری می‌کنند؛ اما بااین‌وجود اگر شما جزء این افراد نیستید، حتماً مدتی را به احترام همسر مرحوم در عده بمانید.

جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق در نکاح دائم چیست؟

حالا به مبحث اصلی یعنی جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق می‌رسیم. این مسئله را می‌توانیم از منظر دو دیدگاه مختلف مورد بررسی قرار دهیم. یکی از آن‌ها در زمان نکاح دائم و دیگری موقت است. حتماً از مطالب بالا متوجه شده‌اید که تا چه اندازه نگه داشتن عده برای زن اهمیت دارد؛ به همین علت اگر در نگهداری از آن کوشا نباشید، قانون برای آن مجازات تعیین کرده است. بر اساس ماده 1050 قانون مدنی درصورتی‌که زن در مدت‌زمان عده با فرد دیگری ازدواج کند و وارد رابطه شود، عقد باطل خواهد شد و زن و شوهر به یکدیگر حرام می‌شوند.

این برای زمانی است که فرایند مربوطه به‌صورت علم بعده و حرمت نکاح انجام شده باشد. حالا اگر عقد از روی جهل و نادانی انجام شده باشد و هیچ‌گونه رابطه و نزدیکی میان طرفین شکل نگرفته باشد، در آن صورت باطلیتی در عقد رخ نخواهد داد؛ اما طرفین حرمت ابدی را نیز به دست نخواهند آورد. در ماده 644 از نظر قانون، مجازات شکل دیگری دارد.

اگر کسی زن شوهردار یا زنی که در عده فرد دیگری است را به عقد و ازدواج خود در بیاورد، به مجازات‌های مختلفی محکوم خواهد شد. به‌عنوان‌مثال ممکن است فرد برای 6 ماه تا 2 سال به زندان برود. همچنین ممکن است 3 تا 12 میلیون ریال جزای نقدی بپردازد. البته این مجازات برای زمانی است که هیچ نزدیکی بین طرفین صورت نگرفته باشد.

جرم نگه نداشتن عده در نکاح موقت چیست؟

حالا به جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق در نکاح موقت می‌رسیم. ممکن است در حین صیغه یا عقد موقت شوهر فوت کند. زن باید باتوجه‌به شرایط خاصی مدت عده را نگه دارد؛ اما اگر این اتفاق نیفتد، همان مجازات‌هایی که در عقد دائم وجود دارند، در نظر گرفته خواهند شد و تفاوت خاصی بین آن‌ها وجود ندارد؛ پس برای جلوگیری از هرگونه مجازات حتماً مدت‌زمان عده را نگه دارید و اجازه ندهید با آبرویتان بازی شود.

اگر از زن در ایام عده خواستگاری صورت بگیرد، چه جرمی دارد؟

در ایران طلاق اقسام مختلفی دارد که دو مورد از مهم‌ترین آن‌ها شامل رجعی و طلاق بائن می‌شوند. زمانی که زن و شوهر طلاق رجعی می‌گیرند، مرد می‌تواند در مدت‌زمان عده کنار همسر خود باشد؛ ازاین‌رو هرگونه خواستگاری حرام طلقی خواهد شد؛ اما اگر طلاق بائن صورت بگیرد، مرد نمی‌تواند در زمان عده نزد همسر سابق خود برگردد. هرچند خواستگاری به‌تصریح در این شرایط جایز نیست؛ اما بااین‌وجود اگر به‌صورت اشاره و تعریض صورت‌گرفته باشد، حرام نبوده و اشکالی در آن به چشم نمی‌خورد.

سخن آخر

در اسلام و احکام مربوط به طلاق موارد گوناگونی وجود دارند که بسیار حائز اهمیت هستند. یکی از آن‌ها عده است. زن موظف است بعد از طلاق و فوت همسر مدتی را در عده بماند. اگر از این حکم سر باز زند و عده را نگه ندارد، در آن صورت برای وی مجازات تعیین خواهد شد. در این مطلب سعی کردیم اطلاعاتی را درباره جرم نگه نداشتن عده بعد از طلاق با شما به اشتراک بگذاریم و از اهمیت فلسفه عده سخن بگوییم. اگر سؤال بیشتری دارید، می‌توانید با شماره‌های درج‌شده در سایت تماس برقرار کنید.